1. Khái Niệm
Nhược thị là là tình trạng giảm thị lực ở một mắt hoặc hai mắt dưới mức 8/10 hoặc có sự khác biệt thị lực giữa hai mắt trên hai dòng của bảng thị lực, đã được điều chỉnh kính tối ưu và không có nguyên nhân thực thể phù hợp.
2. Biểu Hiện Nhược Thị
-
Nhìn mờ một hoặc hai mắt.
-
Mỏi mắt.
-
Có thể kèm theo lác, sụp mi.
.jpg)
3. Cơ Chế Của Nhược Thị:
Đường thần kinh thị giác phát triển từ sau sinh cho đến khoảng 6-8 tuổi, với giai đoạn phát triển nhanh nhất vào thời gian nhũ nhi. Trong thời gian này hệ thần kinh thị giác rất dễ mẫn cảm với các yếu tố: ngăn cản tiếp nhận ánh sáng, hình ảnh mờ, và lệch trục thị giác. Nếu không được điều trị sẽ dẫn đến nhược thị. Tuổi của trẻ khi bắt đầu tiếp xúc với các tình trạng gây nhược thị là yếu tố quan trọng nhất xác định tiến triển của nhược thị.
-
Cơ chế không tạo hình trên võng mạc, do võng mạc không được kích thích, gặp trong đục thủy tinh thể chấn thương, đục giác mạc, sụp mi bẩm sinh, vẩn đục dịch kính, che mắt thời gian dài không được kiểm soát, co quắp mi kéo dài…
-
Cơ chế ức chế cắt đứt nguồn vào của thị lực 1 mắt, gặp ở mắt lác và lệch khúc xạ.
-
Cơ chế trung hòa, não không chấp nhận hình ảnh mờ, lệch lạc, chỉ chấp nhận hình ảnh rõ nét, hình ảnh mờ bị loại bỏ. Gặp trong nhược thị do tật khúc xạ cao và lác cơ năng.
4. Nguyên Nhân Và Phân Loại Nhược Thị
a. Nhược thị do lác:
Có 50% trẻ lác bị nhược thị.
-
Là hình thái nhược thị phổ biến nhất.
-
Xuất hiện sớm trước 6 tuổi, trong giai đoạn cơ quan thị giác phát triển chưa hoàn chỉnh.
-
Gây ra bởi cơ chế ức chế và trung hoà.
.jpg)
b. Nhược thị do tật khúc xạ cao:
– Do hình ảnh của vật không nằm ở võng mạc, não bộ không nhận được hình ảnh rõ nét, thị lực sẽ phát triển bất thường gây nhược thị.
– Hay gặp ở trường hợp viễn thị và loạn thị, có thể gặp ở một hoặc hai mắt.
– Theo Rouse M. W, nguy cơ gây nhược thị ở mắt có tật khúc xạ là:
-
Độ loạn thị > 2.5D.
-
Độ viễn thị > 5.0D.
-
Độ cận thị > 8.0D.
c. Nhược thị do lệch khúc xạ:
Sự chênh lệch về khúc xạ giữa 2 mắt ít nhất là 1D trở nên nếu không được chỉnh kính có thể gây nhược thị.
d. Một số nguyên nhân khác:
Một số bệnh lý tại mắt gây ảnh hưởng đến tình trạng thị lực: đục thủy tinh thể bẩm sinh, đục thủy tinh thể do chấn thương, sụp mi bẩm sinh, sẹo giác mạc…
Ths.Bs Lê Thị Thanh Thủy
Khoa Khám bệnh - CLS