Trong những năm gần đây, phẫu thuật khúc xạ giúp cởi bỏ những chiếc kính vướng víu đã không còn xa lạ với mọi người nữa. Thế nhưng để lựa chọn được phương pháp phẫu thuật phù hợp không phải là dễ dàng, khiến nhiều người băn khoăn. Vậy sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu kĩ hơn về ưu điểm, nhược điểm của những phương pháp phẫu thuật khúc xạ hiện đại và đang phổ biến hiện nay :
1.LASIK truyền thống
LASIK viết tắt từ Laser Assisted in Situ Keratomileusis, là phương pháp phẫu thuật tiên tiến sử dụng laser excimer điều chỉnh bề mặt cong của giác mạc để điều trị các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị và loạn thị
LASIK truyền thống là phương pháp dùng dao cơ học để tạo vạt giác mạc, lật vạt lên và chiếu tia laser xử lý độ khúc xạ, sau đó đậy vạt lại, vạt tự liền
+Ưu điểm:
- Nhẹ nhàng không đau, chỉ cần nhỏ thốc tê, không chảy máu
- Phẫu thuật nhanh trong vài phút và xuất viện ngay sau mổ
- Thị lực phục hồi trong ngày, trở lại công việc cơ bản ngay ngày hôm sau
- Chi phí thấp
+Nhược điểm:
- Tốn chiều dày giác mạc
- Nguy cơ bị lỗi vạt, lật vạt do chấn thương va đập mạnh... vì thực tế vạt giác mạc bám lên trên phần nền còn lại của giác mạc khá lỏng lẻo
.jpg)
2. Femtosecond LASIK
Femto Laser là Laser năng lượng thấp – tần số cao (tính theo femto giây: 1 giây = 1015 femto giây) và cực kỳ ổn định tạo ra các hạt tinh thể Nano với độ đồng đều cực cao sử dụng tách mô giác mạc ở mật độ phân tử, ko gây ảnh hưởng đến mô lân cận
Femtosecond LASIK dùng laser tạo vạt giác mạc (thay vì dùng dao), sau đó chiếu laser excimer như phương pháp lasik truyền thống
+ Ưu điểm:
- Tạo vạt bằng tia Femtosecond Laser, đảm bảo chính xác tuyệt đối, rất an toàn với các trường hợp giác mạc mỏng, độ cận, loạn cao
- Loại bỏ hoàn toàn biến chứng trong quá trình tạo vạt, tạo lớp mô tinh tế trên bề mặt và trong nhãn cầu được bảo vệ tối đa một mặt cắt nhẵn, mịn & chính xác
-Tiết kiệm chiều dày giác mạc
-Thị lực phục hồi nhanh
+ Nhược điểm:
- Vẫn có nguy cơ lỗi vạt, lật vạt dù an toàn hơn Lasik
.jpg)
3. ReLEx SMILE
ReLEx SMILE là phương pháp ít xâm lấn nhất hiện nay. Thay cho việc phải tạo vạt lật lên mới chiếu, thì phương pháp này dùng tia laser chiếu cắt đi phần giác mạc lẽ ra sẽ chiếu bắn bỏ như lasik truyền thống, và phần này được rút lõi ra ngoài qua 1 vết mổ nhỏ 2-4mm chứ không phải cắt rời gần toàn bộ để tạo vạt như 2 phương pháp trên
.jpg)
+ Ưu điểm:
- ReLEx SMILE được áp dụng cho bệnh nhân có độ cận thị cao (lên đến 10 đi ốp) và có độ loạn thị cao (độ loạn từ 0.5 cho đến 5 đi-ốp)
-Giác mạc bền vững tốt hơn do không tạo vạt, không có biến chứng về tạo vạt giác mạc trong phẫu thuật, thời gian phục hồi sau phẫu thuật cũng nhanh hơn Lasik và Femto Lasik rất nhiều
-Vết mổ nhỏ nên lành nhanh, chăm sóc sau mổ đơn giản, giúp bảo tồn tối đa cấu trúc của giác mạc, hạn chế tối đa tình trạng khô mắt sau phẫu thuật
- Thời gian phục hồi sau phẫu thuật điều trị tật khúc xạ nhanh
- Kết quả mổ cận chính xác hơn, tỷ lệ tái cận rất thấp
+Nhược điểm:
- Chi phí cao
- Nếu độ quá thấp thì phần cắt bỏ rất mỏng, khó rút qua vết mổ nhỏ
- Nếu tồn dư độ chiếu bổ sung sẽ rất khó
4. Trans PRK
Đây là phương pháp laser bề mặt, dùng cồn hoặc dao nạo bỏ biểu mô rồi chiếu laser, sau đó lớp biểu mô tự mọc lại để che phủ lên vùng mình đã chiếu laser
+ Ưu điểm:
- Vì giác mạc không bị tách thành 2 phần sau khi laser như các phương pháp kia mà vẫn là 1 khối nên nó tránh nguy cơ giãn phình giác mạc do phần nền còn lại quá yếu, tạo sự chắc chắn cho lớp vỏ của nhãn cầu, nên đặc biệt với ai giác mạc mỏng thì phải dùng phương pháp này
- Nó cũng thường được áp dụng như một biện pháp bổ sung nếu phẫu thuật LASIK còn sót độ, đặc biệt trong trường hợp mổ smile bị sót độ
- Ngoài ra trans PRK cũng được lựa chọn cho bệnh nhân có đồng tử lớn
+ Nhược điểm:
- Đau hơn các phương pháp trên, thời gian hồi phục chậm hơn
- Cần theo dõi, chăm sóc sau mổ chặt chẽ hơn
5. Smart SurfACE
.jpg)
Trong các phương pháp laser bề mặt, thì mổ “không chạm” hay smartsurfACE được đánh giá là phương pháp TransPRK tốt nhất hiện tại
Sử dụng hệ máy Amaris 1050RS của Đức, SmartSurfACE chiếu các tia laser ở tần số 1050 Hz bắn phá bề mặt ngoài giác mạc giống như phương pháp TransPRK. Tuy nhiên, điểm khác là thuật toán của SmartPulse có khả năng tối ưu hóa vị trí của mỗi điểm laser bắn phá trên giác mạc.
+ Ưu điểm:
- Không tạo vạt giác mạc nên an toàn, ổn định và không có các biến chứng liên quan đến vạt giác mạc. Bảo tồn tối đa tính chất cơ sinh học của giác mạc, giảm thiểu tình trạng khô mắt sau phẫu thuật
- Khiến bề mặt giác mạc láng mịn một cách ấn tượng, giúp biểu mô lành nhanh hơn, thị lực được cải thiện nhanh hơn đáng kể so với phương pháp điều trị bề mặt thông thường (PRK, Epi-Lasik, Lasek)
- Phẫu thuật SmartSurfACE cũng hạn chế được sự khó chịu cho mắt, giảm sự căng thẳng cho bệnh nhân
- Hệ thống thực hiện phẫu thuật SCHWIND Amaris 1050RS hiện đại với các hệ thống cảm biến 7D, cảm biến nhiệt cao cấp…giúp phẫu thuật nhanh chóng và an toàn
+ Nhược điểm:
- Thị lực phục hồi dần dần trong 3-7 ngày và ổn định sau 3-6 tháng
- Chế độ chăm sóc cần cẩn thận tránh viêm nhiễm vùng chiếu laser
6. Phaco IOL
Phaco IOL là phương pháp lấy thuỷ tinh thể của bệnh nhân ra, thay bằng 1 cái khác có độ tương ứng với độ cận/ viễn/ loạn của bệnh nhân
Mất chức năng điều tiết để nhìn rõ cả xa và gần, vì thế ít được sử dụng trong phẫu thuật khúc xạ ở bệnh nhân trẻ tuổi
7. Phakic ICL
Phẫu thuật Phakic ICL là phương pháp đặt thấu kính nội nhãn để điều trị tật khúc xạ, với thông số được cá nhân hóa theo độ khúc xạ và kích thước bên trong mắt của người bệnh. Đây là phương pháp phẫu thuật tối ưu dành cho những bệnh nhân bị cận loạn cao từ 8-9 diop trở lên và/hoặc giác mạc mỏng, giữ nguyên thủy tinh thể tự nhiên của bệnh nhân khi chức năng nó vẫn tốt
+ Ưu điểm
- Duy trì được chức năng của thủy tinh thể là vẫn nhìn rõ cả xa và gần
- Phù hợp với bệnh nhân độ cao, giác mạc mỏng không thực hiện được các phương pháp khác
- Kỹ thuật đơn giản dễ thực hiện
- Không làm ảnh hưởng tới cấu trúc sinh học giác mạc (không thay đổi chiều dày giác mạc, không tác động lên nhu mô giác mạc…)
+ Nhược điểm
- Do can thiệp vào nội nhãn nên có thể có phản ứng viêm
- Thời gian phục hồi thị lực chậm hơn so với phẫu thuật khúc xạ bằng Laser
.jpg)
Bệnh nhân muốn phẫu thuật LASIK điều trị tật khúc xạ cần đến khám , đo thị lực, chụp bản đồ giác mạc… Bác sĩ sẽ đánh giá xem bệnh nhân có đủ tiêu chuẩn phẫu thuật hay không, nếu đủ tiêu chuẩn thì phù hợp với phương pháp nào… Sẽ có những bệnh nhân không thể phẫu thuật do giác mạc quá mỏng hoặc giác mạc mỏng không tương xứng với độ khúc xạ. Để phẫu thuật LASIK hiệu quả, an toàn, bạn nên đến các bệnh viện mắt có uy tín, có bác sĩ chuyên khoa giỏi, trang thiết bị hiện đại
Bs CK I Nguyễn Thị Vân
CN KXNK Nguyễn Thị Thủy Quỳnh
Khoa Khám bệnh cận lâm sàng – BV Mắt Nghệ An